Prentsa ohar honen bidez, Euskal Herria-Donbass Elkartasun Komitetik «Alexis-en txokoa» izeneko oroimenezkoak duela gutxi jasandako erasoa salatu nahi du. Memoriala Deustuko Erriberako Bizi Nahi gizarte zentroaren inguruan dago, Bilbon, eta 2023ko otsailean inauguratu genuen Bultza Herri Ekimenarekin batera. Gune honek Alexis Castillo kolonbiar jatorriko borrokalari internazionalista eta komunistaren irudia gogorarazten du; 34 urte zituela, 2022ko urriaren 28an hil zen, bere posizioaren aurkako eraso batean. Donetskeko Herri Errepublikako (DHE) Herri Miliziako kidea da Alexis, eta Donetsk hiritik gertu dagoen Peski herrian zegoen, Donbass herria defendatzen, «Terrorismoaren aurkako Operazioa» eufemismoaren pean 8 urte luzez hedatu zen erregimen ukrainarraren eraso batetik. 2014ko udaberrian hasitako erasoa, Ukrainako agintariek Donbasseko meatze-arroan, Ukrainako ekialdeko mugetan, herritarren oposizioa bide militarretik baretzeko saiakera batean, otsailean Kieven eskuin muturrak gidatutako estatu-kolpeari, mendebaldeko agintarien konplizitate eta esku-sartze nabarien artean, eta berehalako ondoriotzat oposizioaren eta errusiar legeen aurkako jazarpenaren hasiera izan zuena.
Hauxe da oroimenezkoak urtebeteko epean jasotzen duen bigarren erasoa, eta lehenengo aldian borrokalari internazionalistaren irudiarekin kristala apurtzea ganberrismo-ekintza baten ondorio izan zitekeela pentsatu genuen arren, bigarren kasu honetan, joan den urrian berriro inauguratu ondoren, agerian geratzen da Ukrainako faxismo banderistaren aldekoek nahita egindako ekintza baten aurrean gaudela.
Gure aldetik azpimarratu nahi dugu, nahiz eta irudi antifaxista herrikoi bat ikusezin bihurtzeko ahalegin berri hau egin, Alexis gogoratzen jarraituko dugula. Alexisen gorpuzkiak Lizarraldeko (Nafarroa) Allo herrian daude. Donbassen gaur zortzi urte izango dituen seme bat utzi zuen.
Hori gogoratzen jarraituko dugu, bere konpromiso politikoa geureganatzen dugulako, zapaldutako jendearen kausarekiko zintzotasunaren adibide bat, bere pentsamendu komunistak eta sentimendu internazionalistak bultzatuta 8 urte lehenago Espainiako Estatutik abiatu zenetik, 16 urterekin familiarekin batera Kolonbiako Valle del Caucatik emigratu baitzuen. 2014an, Odessako Sindikatuen Etxeko sarraskiak eragin zion inpaktuaren ondoren, non maiatzaren 2an neofaxistek gidatutako pogromo batean Ukrainako estatu-kolpearen aurkarien aurka, non krudelki ia berrogeita hamar lagunen bizitzarekin bukatu zuten (hori datu ofizialen arabera soilik), Ukrainako indar erreakzionarioen gorakada eta herritarren aurkako krimenak geldiarazteko beharraz konbentzituta, Alexis Donbassera iritsiko zen gobernu kolpistako indarrei aurre egiten zieten milizia herrikoiekin bat egiteko.

Atzean utzi zituen bere jaioterritik Zaragozan, Murtzian eta Madrilen bizi izan zituen urteak, bere mugimendu sozialetan parte hartuz, batez ere antifaxista eta antirrepresiboetan. Espainiako Herrien Alderdi Komunistako (PCPE) kide ere izanez.
Alexis ehunka solidarioren espiritua da, 36ko gerran nazioarteko brigadistek egin zuten bezala. Beste herrialde batzuetatik iritsita, Donetsk eta Luhansk lurraldeetan borroka antifaxistarekin bat egin zuten, eta mendebaldeko inperialismoaren politika su-emaile eta espantsionisten ezarpenaren emaitza zenaren aurka, Kieven boterea sektore antidemokratikoetara bultzatuz eta goratuz.
Ezkerreko indar ilegalizatu batzuekin, Ukrainako Alderdi Komunistatik hasita, Errusiarekiko harreman onen aldeko indarrek bezala, hiru gobernu izan dira guztira ordutik Ukrainan, Estatuaren jitoa gero eta autoritarioagoaren erdian; era berean, erreforma pribatizatzaileen truke, agintariek akordio ekonomikoak sinatzen zituzten Europar Batasunarekin, eta etorkizunean kutxa publikoak zorpetzen zituzten FMIren mailegu berriekin. Azken 11 urte hauetan, Europar Batasunaren eragin ekonomikoaren esparrura hurbildu eta Ukraina Sobietar Batasunaren ondorengo eremutik urruntze politiko eta ekonomikora hurbildu denean, desberdintasunak areagotu, gero eta pobrezia handiagoa hedatu eta bizi-maila jaitsi egin da. Gainera, ustelkeria-maila orokortuak irauten du, eta horien indizeek bigarren postua ematen diote Europako herrialde ustelenen rankingean.
Gobernuaren kabinete horiek, 2014tik, ultraeskuindarren kontakizun rusofoboa beren gain hartu dute, eta memoria historikoari dagokionez, Ukrainako iragan sobietarra ezabatzeko politika aktiboak jarri dituzte martxan baita ukrainiar faxista banderista kolaboratzaile nazien zuriketa. Izan ere, nahiz eta milaka krimen izan atzean, Ukrainako independentziak abertzale gisa birgaitu ditu, «okupazio sobietarraren» aurrean. Ultraeskuindarrek ez dute babes handirik Ukrainan, baina zigorgabetasuna dute, beraien botere faktikoa handia da, eta 2014tik Defentsa eta Barne ministerioetan hainbat kargu izan dituzte.
Ukraina arrastaka eraman duten errealitate triste horren aurrean, EH-Donbass Komitea eta Bultza oroimenezko memoriala altxatuz, Alexisek Donetskeko Herri Errepublikako borrokalari atzerritarrak biltzen zituen Vostok Batailoian sartuta borrokatu zuen 7 urte inguruen errekonozimendua egin nahi izan genuen, inoiz abandonatu ez zituen uste antifaxista eta antinperialista indartsu batek eraginda. Alexis beti zegoen prest beste herrialde batzuetako erakundeekin elkarrizketak egiteko edo lankidetzan aritzeko, Donbasseko borroka nazioartean ezagut zedin. Ardura handia sentitzen zuen gai horrengatik, eta gure Komite-ak zuzenean konektatuz partekatu ahal izan zuen, bideokonferentzia bidez, Donostian antolatu genuen hitzaldi batean.
Alexisek irakurtzen jakin zuen Donbasseko gatazkaren sustraietan Ukrainako ultraeskuinaren gorrotoak habia egiten zuela, urteetan bere biztanleekiko landua, eta errusofobia hori Mendebaldean hedatu dute, aurrerago beren gizarteetan Errusiaren aurkako neurri inperialistak justifikatuak izan daitezen nahi dutenen tresna gisa, Errusiaren subiranotasuna ahultzeko eta, horrela, bere aberastasun natural zabalak kontrolatzeko ahaleginean. Horregatik, Alexisek argi zuen Donbasseko orainaldian borroka zabalagoa zegoela, munduko herriek planetako botere hegemonikoen mehatxua gainetik astintzeko egindako ahaleginena.
Horregatik guztiagatik, gureetako bat zelako, gugan bizi delako, gogoraraziko diogu bere oroimenaren eta oroitzapenaren aurka egindako eraso faxista asko.