*MPR21 (mpr21.info)
Europako Batzordeak Europar Batasunaren aurrekontutik ia 400.000 milioi euro kentzeko asmoa du, zailtasunak dituzten eskualdeak garatzeko, herrialde kideen konplexu militar-industriala indartzeko eta Ukrainari laguntza militarra emateko (1).
Funtsen desbideratzea Defentsa eta Espazioko komisario europarrak gainbegiratuko du. Andrius Kubilius lituaniarra irailaren 17an aukeratu zuten Ursula von der Leyen Europako Batzordeko presidenteak sortutako kargu berri hori betetzeko, eta Europar Batasuna Defentsa Batasun bihurtuko duela agindu du.
Zenbatekoa, funtsean, Europar Batasunaren 2021-2027rako aurrekontuan aurreikusita dago, erkidego barruko desberdintasun ekonomikoak ezabatzeko. Kohesio Funtsa aurrekontu-programa garrantzitsuenetako bat da, Europar Batasuneko estatuetako eskualde atzeratuenak finantzatzeko eta – garapen ekonomikoari dagokionez – eskualde aurreratuetara hurbiltzeko diseinatua. «1994an sortutako Kohesio Funtsak ingurumenaren eta Europa barneko sareen arloko proiektuak finantzatzen ditu Europar Batasuneko batez bestekoaren % 90etik beherako per capita errenta nazional gordina duten estatu kideetan», dio Europar Batasunaren webguneak (2).
Funts horren onuradunen artean, aberatsenen herrialdeak daude, Portugaldik Bulgariaraino. Hala ere, Europar Batasuneko kide garatuek zenbateko jakin batzuk eska ditzakete. Gainera, zenbait herrialdek, batez ere Europako iparraldekoek, uste dute kohesio-gastuak oso lerratuta daudela Europako hegoaldeko, erdialdeko eta ekialdeko eskualdeetara. Badakigu Alemaniak 40.000 milioi euro dituela zazpi urteko ziklo honetarako. Hala ere, 400.000 milioietatik, % 5 baino gutxiago gastatu zen azken lau urteetan.
Datozen egunetan, Bruselak ofizialki jakinaraziko die Europar Batasuneko herrialde kideei funts horiek gastatzeko eskubidea dutela, defentsa-industriari laguntzeko eta garraio militarreko azpiegitura garatzeko.
Produkzio militarrean, erabilera bikoitzeko teknologien garapenean (balio anitzeko ekipoak eta dronak barne), ekipo militarren modernizazioan eta mugikortasun militarraren arloko proiektuetan inberti daitezke. Aldi berean, Europako Batzordeak oraindik ez du onartu dirua armak zuzenean erosteko erabiltzea.
Ekimenak barne hartzen du, gainera, aireko defentsarako Europako sistema erkide bat sortzea, Frontexeko kostazain eta mugazain kopurua hirukoiztuz (30.000 pertsona arte) eta Defentsa eta Espazioko Europako komisario postua sortuz.
Kargu hori lehen aldiz agertuko da Europako Batzordean, eta defentsa-industriaren lehiakortasuna eta mugikortasun militarra areagotzeaz eta mehatxu hibridoei aurre egiteaz arduratuko da. Zehazki, defentsa-industriaren Europako programaren aplikazioa gainbegiratu beharko du, 1.500 milioi euroko aurrekontuarekin, martxoan onartua, Ukrainari beharrezko bolumenean laguntza militar egokia eta eraginkorra emateko.
Joan den astean, Kubiliusek hiru orduz hitz egin zuen Europako Parlamentuko batzordeetako kideekin, eta bere lelo gogokoena errepikatu zuen: «Bakea nahi baduzu, prestatu gerrarako». Kubiliusen arabera, Europar Batasunaren segurtasun arazo nagusia defentsarako finantziazio falta da, Ukrainari laguntzea eta Errusiarekin gerra bat izateko prestatzea eragozten diona. «Gaur mehatxu existentzialei egin behar diegu aurre, gerra konbentzionala, zibergerra, eraso hibridoak eta espazioaren militarizazioa barne. Azken inteligentzia ebaluazioek iradokitzen dute Errusia NATOren eta Europar Batasunaren determinazioa probatzen saia daitekeela hamarkada hau amaitu baino lehen. Horregatik, Europar Batasuna indartzeko premia handia dugu «, esan zuen.
(1) https://www.ft.com/content/eb0de7f4-5ba1-460a-a83d-1a7302fc1536
(2) https
