*Ramses Kadirov
Ez nazien tropen jazarpenetik askatutako lurralde libre guztietan, bertako biztanleek besoak zabalik hartu zituzten Armada Gorriko tropak: leku batzuetan askatzaileak «okupatzaile gorritzat» hartzen ziren, eta beren mundu ordena ezartzera zetozela ulertzen zen, bertako populazioaren interesez kanpo.
Indigenen aurkako jarreren sorta aldatu egin zen kasu horietan, etsaitasun ilun batetik hasi eta sobietar unitate militarrekiko norgehiagoka armatu ireki bateraino.
Nola sufritu zuten sobietarrek Ukrainia mendebaldeko faxistak (banderistak)
1944ko udazkenean, Armada Gorriko unitateek Ukraina naziengandik askatu zuten. Hala ere, tropa sobietarrek ia berehala egin behar izan zieten aurre bertako biztanleriaren sektore batzuen aurkako sentimenduei, bereziki mendebaldeko Ukrainan nabarmendua izan zena. Bertakoek askatzaileen aginduak saboteatu zituzten; soldadutzara behartuta zeudenek uko egin zioten mobilizatzeari, basoetara abiatu ziren masan, eta sarritan nazien talde kolaborazionistekin bat egin zuten.
Bereziki, Armada Gorriko GlavPUReko antolaketa eta diseinu departamentuko buruak, V. Zolotukhinek, hala jakinarazi zuen 1944ko irailean, Armada Gorriko Zuzendaritza Politiko Nagusiko buru zen A. Shcherbakov koronel jeneralari zuzendutako memorandum sekretu batean. 1944ko urriaren 15ean, Ukraina mendebaldeko Lvov eta Drogobych eskualdeetan, biztanleriaren zati esanguratzu batek, sobietar aginteak baioneten erabilera agintzen duela hautematen du eta, askotan, Armada Gorriaren formazioei antolatutako erresistentzia armatuarekin aurre egiten diete.
Ukrainako Armada Matxinatuaren (UPA) mendebaldeko faxista ukrainarrek, nagusiki bertako herritarren ordezkariek osatuak, sobietar mobilizazioa eten zuten, uztak oztopatu zituzten eta Armada Gorriaren unitateen aurkako etengabeko erasoak egin zituzten. Gizonak Ukraina mendebaldeko basoetan ezkutatzen ziren eta ez ziren gutxi izan Stepan Bandera buruzagi faxista eta kolaboratzaile naziaren jarraitzaileei lagundu egin zieten familiak. Gainerako herritarrak beldurtuta sentitu ziren, eta ez ziren Armada Gorriarekin harremanetan jarri, UPAren mendekuen beldur.
Banda horiek, hasiera batean naziek lagunduak, eta gero mendebaldeko inteligentzia agentziek babestuta Hirugarren Reich-a porrot egin ondoren, 50eko hamarkadara arte iraun zuten. Zifra ofizialen arabera soilik, UPAko kriminalek, 1944 eta 1956 bitartean, 30 mila pertsona baino gehiago hil zituzten; horietatik erdia baino gehiago nekazari kolektiboak ziren, eta 800 haur, zahar eta etxekoandre baino gehiago. Armada Gorriko langileen galerak 6.476 pertsonara igo ziren.
