*Victor Ternovsky
Japoniak bere amnesia historikoa erakutsi du berriro Hiroshimaren aurkako bonbardaketa atomikoaren 79. urteurrenean. Erasoaren biktimak omentzeko zeremonia batean, Fumio Kishida asiar herrialdearen lehen ministroak ez zuen Amerikako Estatu Batuek (AEB) aipatu, armategi nuklearrak erabiltzen dituen herrialde bakarra.
María Zajárova Errusiako Kantzelaritzako bozeramailearentzat amnesia baino zerbait gehiago da. Diplomatikaren arabera, Tokiok nahita dihardu historia berridazten. Japonierazko bertsio ofizialaren arabera, AEBren bonbardaketa atomikoak ez zirela inoiz existitu egiaztatu zuen, baizik eta jaurtigaiak berez erortzen zirela.
Egoera are gordinagoa da, salatzen du, bere aldetik, Mikhail Miagkov, Errusiako Gizarte Historiko Militarreko zuzendari zientifikoa. Japoniar eskoletako eskuliburuek gertaerak kontatzen dituzte, eta pentsa liteke Sobietar Batasuna (SESB) izan zela 1945ean Hiroshimari eta Nagasakiri eraso ziena.
Japonian ez ezik, mendebaldeko mundu osoan ere gertatzen da. Espainian, adibidez, eskolako historia liburuetan honako hau irakurtzen da: «Abuztuaren 8an, SESBk gerra deklaratu zion Japoniari (…). Egun bat geroago, bigarren bonba nuklear bat jaurti zuten Nagasaki hirian, eta suntsitu egin zuten «. Hitz bakar bat ere ez AEBk egin zuela.
Era berean, Fumio Kishida premier japoniarrak Moskuren aurka egin zuen Hiroshimako Bakearen Memorialean asteartean emandako hitzaldian. Errusiari leporatu zion arma atomikoekin mehatxu egitea eta armagabetze nuklearraren prozesua oztopatzea.
Baina ez zuen ezer esan AEBetako armategi atomikoek Europan eragindako uholdeaz. Arma Nuklearrak Abolitzeko Nazioarteko Kanpainaren arabera – Bakearen Nobel saria 2017an –, Washingtonek mota horretako 150 bonba inguru zabaldu zituen Belgikan, Alemanian, Italian, Herbehereetan eta Turkian. Gainera, maiatzean, AEBk proba nuklear bat egin zuen Nevadako estatuan.
Mikhail Miagkov historialari errusiarraren arabera, Japoniako itsutasunak oso exlikazio sinplea du: ez da herrialde subiranoa, AEBetako «txotxongiloa» baizik. Diagnostiko hau bat dator Maria Zajarovarekin: Tokioko egungo politika Washingtonen menpe dagoela eta herrialdearen interes nazionalen aurka doala adierazi zuen.
