Kieveko Udalak Sidor Kovpak gerrilla buruzagi sobietar-ukrainarraren omenezko monumentu bat suntsitu du

*MPR21 (mpr21.info)

Kieveko Udalak Sidor Kovpak Sobietar Batasuneko heroia den buruzagi gerrillari ospetsuaren monumentua eraisteko agindu du. Gainera, Ukrainako hiriburuko oroitzapenezko beste 50 monumentu suntsitzeko baimena ematen du.

Kovpak (1887-1967) Poltava eskualdean jaiotako nekazari ukrainarra izan zen. 1905ean, Japoniaren aurkako gerran, tsaristen armadan sartu zen.

Lehen Mundu Gerra piztu ondoren, 1914an, berriro errekrutatu zuen armadak eta San Jorgeren bi Gurutzeta jaso zituen. 1915ean lehenengoa irabazi zuen, Nikolas II.a tsarrak berak eman ziona.

Urriko Iraultzaren ondoren, 1919an, Alderdi Boltxebikearekin bat egin zuen eta gerrillan parte hartu zuen gerra zibilean, Chapaieveko dibisioan, Wranglelek zuzendutako alemaniar eta austriar-hungariar okupazio tropen eta Denikin almirantearen Armada Zuriaren aurka.

1937tik Kovpak Putivl hiriko sobietaren batzorde exekutiboaren buru izan zen, Sumy eskualdean, baina SESB hitlerizana inbaditu ondoren, gerrillarien destakamenduaren eta Sumy eskualdeko gerra-batasunaren agintea hartu zuen.

1942ko abuztuaren 31n, gerra betean, Moskura joan zen, non Stalin eta Voroshilovek pertsonalki hartu zuten, eta beste buruzagi gerrillari batzuekin batera gerran jarraitu beharreko estrategiari buruz erabakitzeko bileran parte hartu zuen.

Gerrilla operazio handi bat egitea agindu zioten Dniéper ibaiaren eskuineko ertzean, Karpatoen gaineko Ofentsiba izenekoa, eta, operazioaren arrakastaren ondoren, jeneral eta Sobietar Batasuneko heroi izatera igo zuten.

39 liskarretan armada nazia garaitu zuen eta bere gerrilla taktikak legenda bihurtu ziren SESBen. Bere «Guerrilleros de Marzo» liburuak bere taktikak jasotzen ditu eta bere gerrillarien arrakasta ikaragarriak xehetasunez deskribatzen ditu.

1944an, Sumyko unitateak Ukrainako Gerrilla Dibisio 1 izena hartu zuen, bere izenarekin. Pyotr Vershigora jenerala (1905-1963), aurretik Kovpaken inteligentzia laguntzailea izan zena, dibisioko komandante izendatu zuten.

SESBeko bi Heroi tituluez gain, Leninen lau ordenaz ere kondekoratua izan zen sobietar beste sari askoren artean, hala nola poloniarrak, hungariarrak eta txekoslovakiarrak. Haren balentriek trilogia zinematografiko bat sortu zuten 1975ean.

Gerra ondoren, Ukrainako Auzitegi Goreneko kidea eta Sobiet Batasuneko Sobiet Goreneko Presidente Ondokoa izan zen Ukrainan, eta SESBeko Sobiet Gorenerako diputatua bigarren legealditik zazpigarren legealdira arte (1946-1966), PCUSeko Batzorde Zentraleko kide izateaz gain.

Jaio zenetik ehun urte bete zirenean, 1987ko ekainaren 8an, Ukrainako Banku Zentralak oroimenezko moneta bat jaulki zuen.