Koexistentzia Baketsuaren Bost Printzipioak

*Diario Octubre

Zhou En-lai Txinako lehen ministroak koexistentzia baketsuari buruz egindako adierazpenaren 70. urteurrena betetzen da aurten: subiranotasuna eta lurralde-osotasuna errespetatzea, erasorik ez egitea, barne-arazoetan esku-sartzerik ez izatea, berdintasuna eta elkarrekiko onura eta bizikidetza baketsua.

Bost Printzipioak SESBk Bigarren Mundu Gerraren amaieratik Estatu Batuekiko harremanetan ezarri zituen koexistentzia baketsuaren arauak zabaltzea da.

Sobietarren kanpo-politika berehala hedatu zen kolonialismoaren aurkako borrokatik sortutako herrialde berrietara. 1954ko Txinar-indiar Akordioan agertzen dira lehen aldiz, Panchshil izenekoan. Gero, nazioarteko beste ebazpen eta adierazpen batzuetan onartu ziren.

1955ean lerrokatu gabeko herrialdeen blokea eratu ondoren, koexistentzia baketsua Hirugarren Munduaren kanpo-politikaren arau bihurtu zen, eta gaur egun hainbat herrialdek oso onartuak eta onartuak daude.

1957an, NBEren Batzar Nagusiak koexistentzia baketsuari buruzko ebazpen bat probatu zuen aho batez, Indiak, Jugoslaviak eta Suediak batera aurkeztua.

Urteurren berezia da Txinarentzat, printzipio horiek 1949ko iraultzatik zintzo aplikatzen baititu. Bere Konstituzioaren hitzaurrean garapen baketsuaren aldeko konpromisoa sartu duen munduko herrialde bakarrenetakoa da, eta arma nuklearrak dituzten herrialdeen artean, lehenik eta behin arma nuklearrak ez kolpatzeko konpromisoa hartu duen bakarra.

Hu Yaobangek Txinako Alderdi Komunistaren 12. Kongresuari egindako txostenak 1982an esan zuen: «Txinak bat egiten du kanpo-politika independente batekin, eta harremanak garatzen ditu beste herrialde batzuekin, Koexistentzia Baketsuaren Bost Printzipioen gidaritzapean».

«Txina ez da inoiz herrialde handi edo herrialde talde baten menpekoa izango, ezta herrialde handi baten presioari amore emango ere», ondorioztatu zuen Huk bere txostenean.