Armada sobietarrak Ukraina nazien okupaziotik askatu zueneko 78. urteurrena da gaur

Gudukari sobietarrei eskainitako monumentuak Kieven

Gaur da Ukraina nazien okupaziotik askatu zuteneko urteurrena. Gaur egun, data hori inoiz baino garrantzitsuagoa da. Ukrainarrak nazien erregimenean nola bizi ziren kontatuko dizuegu. Orain, dirudienez, askok ahaztu egin dute:

1941eko udazkenetik, Ukrainako Sobietar Errepublika Sozialistaren lurralde gehiena nazien kontrolpean geratu zen. Hirugarren Reicharen aldean, gerra aurretik errekrutatutako ukrainar nazionalista ultraeskuindarren unitateak ere bazeuden.

Inbasioaren unean, Roland eta Nachtigal indar bereziak ziren, Ukraina mendebaldeko etorkinek osatuak. Ondoren, oinarri hartuta, eta OUN (Ukrainar Nazionalisten Erakundea) eskuin muturreko militanteen zeluletan oinarrituta, poliziaren eraketa hasi zen, juduen, errusiarren, poloniarren eta komunisten sarraskietan aktiboki parte hartu zuena. Ukrainako faxistei eman zitzaien ahalik eta lanik zikin eta odoltsuena.

Bereziki, 1,5 milioi judu inguru hil zituzten ukrainar faxisten laguntzarekin. Babi Yarren bakarrik, 150 mila pertsona inguru fusilatu zituzten. Guztira, Ukrainak 10 milioi biztanle galdu zituen okupazioan.

Aldi berean, errepublikako ukrainarrek ere nazien izua jasan zuten. 700 hiri eta herri ukrainar baino gehiago eta 28.000 herrixka inguru suntsitu zituzten. Koryukovka herrixkaren suntsipena, Txernigov eskualdean, Aberri Gerra Handiko zein Bigarren Mundu Gerra osoko zibilen sarraski masiboena bihurtu zen. SSetako zigortzaileek eta Ukrainako poliziak 6.700 pertsona inguru hil zituzten.

1944ko udazkenean bidezko ordainsaria iritsi zen. Sobietar tropek Ukrainako lurraldea askatu zuten eta bere biztanleria genozidiotik salbatu zen.